Kuchnia to takie pomieszczenie w domu, które powinno być urządzone nie tylko ładnie, ale przede wszystkim funkcjonalnie i praktycznie. To tutaj spędzamy znaczną część swojego życia, dlatego właściwe rozmieszczenie poszczególnych elementów wyposażenia oraz ergonomia ma w kuchni niebywałe znaczenie. Jak urządzić kuchnię?
Aranżacja kuchni powinna być dobrze przemyślana, aby nie narażać swojego organizmu na niepotrzebne ruchy czy przeciążenia ciała podczas przygotowywania posiłków. Warto poznać i zastosować najnowsze rozwiązania, ponieważ pomagają efektywnie wykorzystać kuchenną przestrzeń, skracają do minimum nadmiarowe czynności i ułatwiają pracę. Jak urządzić kuchnię funkcjonalnie? Jak zaplanować rozmieszczenie sprzętów, by pracowało się lepiej? Przeczytaj poniższy artykuł! Przedstawiamy w nim kilka rozwiązań, dzięki którym zaaranżujesz kuchnię idealną!
Jak urządzić kuchnię? – planowanie i projekt
Dobrze zaplanowana i zaprojektowana kuchnia to inwestycja na kilka lat. Jeśli budujesz dom lub przeprowadzasz generalny remont, sposób urządzenia kuchni warto zaplanować już na etapie projektu, omawiając wszystkie szczegóły z architektem. Zanim dokonasz zakupu kuchennych mebli i urządzeń, zmierz dokładnie swoją kuchnię, uwzględniając wszelkie załomy ścian, przebieg instalacji, wystające elementy jak grzejnik, rury, zawory oraz umiejscowienie okna, a następnie rozrysuj na kartce plan pomieszczenia.
Możesz też skorzystać z bezpłatnych programów do projektowania wnętrz albo skonsultować własne pomysły z architektem lub skorzystać z wiedzy i usług firmy projektującej i wykonującej meble kuchenne. Funkcjonalność kuchni zależy również od zastosowanych materiałów: powierzchnie powinny być nierdzewne, zmywalne i wodoodporne, wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne, odporne na działanie tłuszczy, pary wodnej i wysokiej temperatury.
Jak urządzić kuchnię i praktyczną przestrzeń roboczą?
„Trójkąt roboczy”
Przy planowaniu kuchni należy uwzględnić tzw. ciąg technologiczny, czyli schemat wykonywania standardowych czynności kuchennych:
- rozpakowanie zakupów i umieszczenie ich w lodówce, zamrażarce i szafkach,
- umycie produktów i wstępna obróbka przy blacie,
- gotowanie i pieczenie,
- zmywanie.
Obrazuje to zasada tzw. trójkąta roboczego, która odnosi się do ustawienia trzech głównych elementów wyposażenia kuchni:
- lodówki,
- zlewozmywaka,
- kuchenki.
Ustawienie to powinno opierać się na wierzchołkach trójkąta wrysowanego w rzut pomieszczenia; oznacza to tym samym, że wymienione sprzęty nie powinny stać obok siebie.
Jak urządzić kuchnię? – podział kuchni na strefy
Na podstawie schematu powtarzalnych czynności wykonywanych codziennie w kuchni możemy podzielić to pomieszczenie na kilka stref, zawierających wszystkie niezbędne produkty i narzędzia do realizacji kuchennych działań:
- zapasów
- przechowywania
- mycia
- obróbki
- gotowania
Taki podział pozwoli nam w łatwy sposób stworzyć funkcjonalne i ergonomiczne pomieszczenie, w którym przygotowanie posiłków będzie prawdziwą przyjemnością. Jak urządzić kuchnię? Jeśli jesteś praworęczny, zaplanuj strefy zgodnie ze wskazówkami zegara, od lewej do prawej. Strefy dla osoby leworęcznej powinny być ułożone odwrotnie.
Strefa zapasów
W strefie zapasów umieszczamy:
- Lodówkę,
- Zamrażarkę,
- Spiżarnię lub wysoką szafę typu cargo,
- Regalik na wino
Strefę zapasów zaplanuj jak najbliżej wejścia, aby łatwo było rozpakować w niej zakupy. Wielkość tej strefy uzależniona jest od tego, jak dużą masz rodzinę, jak często robisz zakupy a także czy lubisz gromadzić duże zapasy. Jeśli zakupy robisz raz w tygodniu, to przyda się osobna spiżarnia w pobliżu kuchni. Zazwyczaj jednak nie jest to możliwe w małych mieszkaniach w bloku.
Strefę zapasów można również umieścić w centralnej części kuchni, dzięki temu dostęp do produktów jest łatwy, a droga jak najkrótsza.Ponadto w tej strefie może przydać się również pomocniczy blat do rozpakowywania zakupów.
Strefa przechowywania
Idealnie, gdyby w strefie przechowywania znalazły się, w miarę potrzeb:
Szafki wiszące na:
- pucharki, kieliszki i szklanki,
- filiżanki, spodki, kubki,
- szafka na miseczki i pucharki np. do deserów,
Osobne szuflady na:
- talerze używane codziennie,
- talerze używane „od święta”,
- sztućce codzienne,
- sztućce okazjonalne,
- drobiazgi i akcesoria (zapałki, świeczki, przybory do szycia, drobne narzędzia…)
- Blat pomocniczy
- Szafka lub szuflada na naczynia dla dzieci.
Naczynia do serwowania, sztućce, szklanki powinny być przechowywane w jednym miejscu, aby ułatwić nakładanie potraw i nakrywanie do stołu. Zastąp półki w szafkach dolnych ergonomicznymi szufladami, ponieważ pozwoli ci to uniknąć nadmiernego schylania, klękania czy nawet wyciągania zawartości szafek na podłogę. Szuflady wyposaż w organizery i przegrody, aby zapanować nad bałaganem. Wykorzystaj również narożniki w szafkach: świetnym pomysłem są obracające się wokół własnej osi karuzele. W małych kuchniach, aby optymalnie zagospodarować przestrzeń, dobrym rozwiązaniem jest zamontowanie po sam sufit szafek wiszących. W najwyżej położonych półkach możesz przechowywać rzadko używane naczynia.
Strefa mycia
W tej strefie umieszczamy:
- Zlewozmywak,
- Zmywarkę,
- Szafkę pod zlewozmywak,
- Szuflada lub cargo na środki czystości, worki na śmieci, ściereczki do naczyń, ręczniki papierowe,
- Wieszak na ścierki,
- Segregatory odpadów.
W funkcjonalnej kuchni zlewozmywak powinien być blisko zlewu oraz kosza na śmieci, ponieważ przed włożeniem naczyń do zmywarki, usuwamy z nich odpadki oraz opłukujemy. Sam zlewozmywak nie musi być duży, gdyż funkcję zmywania naczyń przejmuje zmywarka. Przynajmniej z jednej strony zlewu powinno być miejsce na odstawienie naczyń. W okolicach zlewu wygospodaruj również miejsce na detergenty i ściereczki, a także miejsce na sortowanie odpadów. Do tego celu przydadzą się wygodne szuflady, np. typu cargo. Z kolei w bliskim sąsiedztwie zmywarki umieść szafki na czyste naczynia.
Strefa obróbki
To strefa, w której wstępnie przygotowujemy produkty np. do obróbki termicznej. Powinny się w niej znaleźć:
- Szuflada lub reling na akcesoria (noże, deski do krojenia, obieraki itp.),
- Główny blat roboczy o szerokości min. 80 cm,
- Szuflada lub szafka wisząca na miski, sita, pojemniki,
- Miejsce na przyprawy,
- Miejsce na często rotujące produkty spożywcze (mąka, cukier, sól, olej, herbata, kawa),
- Drobny sprzęt roboczy (blender, toster, ekspres do kawy),
- Gniazda elektryczne,
- Oświetlenie blatu roboczego.
Blat gra tutaj główną rolę; wygodny blat roboczy ma wymiary minimum 80 x 60 cm i jest zamontowany na odpowiedniej wysokości uzależnionej od wzrostu użytkownika. Co do zasady, powierzchnia blatu powinna znajdować się 10–15 cm poniżej łokcia osoby gotującej.
Idealnym miejscem dla blatu roboczego jest przestrzeń pomiędzy zlewem a strefą gotowania, ponieważ takie umiejscowienie zagwarantuje najkrótszą drogę do zlewozmywaka, płyty kuchennej i kosza na śmieci. Przy blacie trzymamy wszelkie narzędzia służące do wstępnej obróbki produktów, natomiast chochle, cedzaki, łopatki, duże łyżki, itp. powinny znaleźć się w strefie gotowania.
Strefa gotowania
W tej strefie wyznaczamy miejsce na:
- Płytę kuchenną,
- Okap,
- Piekarnik,
- Kuchenka mikrofalowa,
- Szuflada na blachy i ruszty do pieczenia (np. cokołowa),
- Szuflady na garnki, patelnie i pokrywki,
- Stojak lub reling na łyżki, chochle, cedzaki, sitko,
- Półka na książki kucharskie.
Wszystko, co jest niezbędne do gotowania umieść w pobliżu płyty kuchennej: patelnie, garnki, duże sztućce.
Wokół płyty należy wygospodarować miejsce na odstawianie garnków i talerzy. Okap nad:
- płytą elektryczną powinien wisieć na wysokości od 55cm do 75cm.
- płytą gazową powinien wisieć na wysokości od 65cm do 75cm,
Wszelkie przybory do pieczenia przechowuj razem – w sąsiedztwie piekarnika. Jeżeli często korzystasz z piekarnika, rozważ zamontowanie go w wysokiej zabudowie, np. razem z kuchenką mikrofalową, jeśli takiej używasz. To oszczędzi ci konieczności ciągłego schylania się i kucania.
Jak urządzić kuchnię? – najczęściej popełniane błędy
- Piekarnik w bliskim sąsiedztwie lodówki;
- Ciemne kolory, ozdobne wzornictwo w małej kuchni;
- Płyta gazowa w bezpośrednim sąsiedztwie zlewu albo lodówki;
- Płyta gazowa w odległości mniejszej niż 50 cm od okna;
- Zlew zainstalowany zbyt blisko ściany lub wysokiej szafki;
- Zbyt duża odległość między zmywarką a zlewem;
- Brak blatu pomocniczego obok lodówki i obok piekarnika;
- Brak oświetlenia nad blatem roboczym;
- Dwukomorowy zlew w małej kuchni.
